دوره و شماره : آماده انتشار

نویسندگان : مسلم رزمگاه ¹ ، محمدمهدی زارعی* ² ، علی‌اکبر ایزدی‌فرد ³

چکیده :
سوق‌المسلمین که عبارت است از حکم به طهارت گوشت، پوست و سایر اجزای حیوانی که از بازار مسلمانان تهیه شده است، یکی از قواعد مسلّم فقهی می‌باشد، به‌طوری که اگر چنین قاعده‌ای مبنای نظر فقهای اسلامی و مورد عمل مردم قرار نمی‌گرفت، عملاً بازاری باقی نمی‌ماند و کسی نمی‌توانست با آسودگی خاطر، مایحتاج روزانه خود را تهیه و مصرف کند. اگر دستورات فقهی اسلامی پیرامون امنیت غذایی وجود نداشته باشد ممکن است که بسیاری از مشکلات پدید آید و امنیت غذایی افراد نیز در خطر بیافتد، اما با نصب‌العین قرار دادن تعالیم اسلامی هم امنیت غذایی افراد تامین می‌شود و هم از بسیاری از معضلات بهداشتی و غذایی پیشگیری می‌شود. امّا هدف از بیان آنچه که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته، مطالعه‌ی فقهی و حقوقی پیرامون کاربرد این قاعده در جوامعِ امروزی، با وجود عدم پایبندی شرعی برخی افراد و آثار این امر بر امنیت غذایی است. در این نوشتار سعی بر آن بوده است که با مراجعه به کتب معتبر فقهی و قوانین موضوعه‌ی کشور اسلامی ایران، و فیش‌برداری از منابع مذکور، این موضوع مورد بررسی قرار گیرد. نتایجی که از پژوهش حاضر به دست آمده است، این است که تکلیف شخص مسلمان در بازارهای امروزی که در عمل مشاهده شده عده‌ای از تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان، پایبندی چندانی به مسائل شرعی نداشته‌اند و محصولات گوشتی و لبنی آماده، فرآوری و بسته‌بندی شده را ارائه کرده‌اند، معیّن شود که آیا با اتّکای به قاعده‌ی صدرالذکر، این محصولات را مصرف کند؟ یا فحص و بحث بیشتری لازم بوده است؟ در صورت مصرف محصول غیر مذبوح به روش اسلامی،آیا امنیت غذایی افراد جامعه نیز تحت تأثیر قرار گرفته است یا نه؟و نتایج دیگری که إن‌شاءالله حاصل شده باشد.

کلمات کلیدی :
اسلام، امنیت‌غذایی، حقوق، سوق‌المسلمین، فقه.