دوره 3، شماره 2، 1402، صفحات 51 - 61

نویسندگان : مزدک نصوری* ¹

چکیده :
کتاب سیرالملوک خواجه نظام الملک طوسی، خلاصه ای از اندیشه ایرانشهری است که دو مفهوم دولت مدرن و حکمرانی شایسته را در نظمی سیاسی و اخلاقی با یکدیگر می آمیزد تا جوهره حقوق عمومی ایران را با بنیان های فرهنگی، سنتی و دینی ایرانی-اسلامی هموند نماید. این کتاب، نه تنها به نظریه پردازی پیرامون شیوه حکمرانی ممالک اسلامی می پردازد بلکه بدین نتیجه می¬رسد که اندیشه ها و تفکرات خواجه نظام الملک به عنوان پشتوانه محکمی برای زبان پارسی قرار گرفته است. از سوی دیگر، نظریه حکمرانی شایسته (خوب)، مبتنی بر این اندیشه است که یک حکومت الزاماً نمی تواند واجد تمامی اوصاف و عناصر شایستگی و سودمندی باشد اما باید بتواند کرامت انسانی و به¬زمامداری را برای شهروندان خود به ارمغان بیاورد. هدف پژوهش حاضر این است که با تحلیل و بررسی کتاب سیرالملوک اثبات نماید حقوق عمومی در ایران از یک پشتوانه تاریخی و فلسفی غنی برخوردار بوده و می تواند مؤلفه های حکمرانی شایسته (به¬زمامداری) را در پرتو مفاهیم حقوق عمومی به منصه ظهور بگذارد.

کلمات کلیدی :
به‌زمامداری، حقوق عمومی، حکمرانی شایسته، دولت مدرن، سیاست‌نامه