دوره 2، شماره 4، 1401، صفحات 40 - 51

نویسندگان : رضا فرج پور* ¹ ، یونس قرقانی ²

چکیده :
حقوق دریا ها به جهت امتیازات اختصاصی دریا ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دریاها در تمامی دوران به جهت حمل ونقل دریایی مورد توجه قرار گرفته و اکنون با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و وجود منابع طبیعی در آن، بهره برداری از منابع دریایی بیش ازپیش مورد توجه است. همین امر سبب شده تا قابلیت تملک منافع آن نیازمند دقت نظر گردد. منابع دریای شمالی ایران، خزر (کاسپین) و تقسیم آن با همسایگان این خطه و واگذاری مجوز صید ترال به چینی ها در آب های جنوبی کشور زمینه ساز تحقیق حاضر شد. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش مهم است که اساساً در قوانین ایران آیا دریاهای سرزمینی قابلیت واگذاری را دارند یا خیر؟ از یک سو، در جنوب کشور با اعلام رسمی مقامات، سخن از واگذاری مجوز یا به تعبیر عوام، اجاره دریا به صیادان چینی برای طولانی مدت در قرارداد 25 ساله داده شده و از سویی دیگر، با فناوری های اعلامی، تمامی موجودات زنده آن به مرور به تاراج می رود. با توجه به این موارد، حدود اعمال حاکمیتی در چهارچوب قوانین دریایی و امکان واگذاری آن با لحاظ حفظ تمامیت ارضی یا واگذاری منابع موجود در آن به بیگانگان با استناد به منابع فقهی و متون قانونی مستند و پشتوانه قانونی را دارا است یا خیر؟ این پرسش¬ها، اساس پژوهش حاضر را بنیان نهاد.

کلمات کلیدی :
اجاره، دریاها، مالکیت عمومی، قرارداد، اموال عمومی