دوره 1، شماره 3، 1400، صفحات 56 - 73

نویسندگان : امیررضا قانع* ¹ ، افشین محمدی دره شوری ²

چکیده :
نهاد زندانبانی، در ادوار تاریخی همواره با رشد جوامع و تمدن بشری در نوسان بوده است. آنچه مسلم است این نهاد در تمدن¬های باستانی کهن نظیر ایران باستان، میان¬رودان (بین¬النهرین)، مصر باستان، آناتولی باستان و سرانجام یونان و رم باستان، به صورت¬های مختلفی وجود داشته و مورد استفاده قرار می¬گرفته است. از این رو، آنچه که امروزه تحت عنوان نهاد زندان با رویکرد کیفری شناخته می¬شود با آنچه که در گذشته به عنوان نهاد زندان با رویکرد نگهدارنده و نه کیفری، مد نظر بوده، متفاوت است. با این وصف، تمایز میان کارکرد و اهداف زندان¬ها در قرون وسطی که در واقع مکانی برای نگهداری بود و نه به منظور اجرای محکومیت سلب آزادی، با اهداف و مبانی زندان در دنیای پیشرفته امروزی که در واقع کارکردی سزادهنده دارد، روشن و مشخص است. بشر نخستین زندان را همچون یک بازداشتگاه برای نگهداری می¬دانست و نه مجازات، از سوی دیگر، افراد در قرون وسطی، زندان را از دو جهت مد نظر قرار می¬دادند؛ از یک جهت آن را مکانی برای تنبیه و بازسازی روح می¬دانستند و از جهتی دیگر، مکانی برای تنبیه جسم و توبه افراد، و در نهایت امر نیز انسان مدرن، امروزه، زندان را همچون ابزاری سرکوبگر و به جهت نظام بخشی و باز اجتماعی کردن افراد برای ورودی سعادتمندانه به جامعه مد نظر قرار داده است.

کلمات کلیدی :
زندانبانی، ادوار تاریخی،زندان، کهن، معاصر.